راهکارهای صرفه جویی آب در صنعت کشاورزی

 راهکارهای صرفه جویی آب در صنعت کشاورزی

 

 

ایران از مناطق خشک و نیمه خشک محسوب می شود. با توجه به کاهش بارندگی در سالهای اخیر و روند رو به تزاید جمعیت و گسترش شهر نشینی نیاز مند تامین آّب شرب و بهداشت جامعه, امنیت غذایی, محیط زیست افراد, تامین آب کشاورزی وصنعت که به عنوان ارکان حیات انسانهاست، میباشد. امروزه ایران نیز مانند خیلی از کشورها دچار بحران کم آبی است. با بیان این‌که در حال حاضر بیش از ۹۰ درصد آب ایران در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. لازم است در این شرایط، بهره وری آب مدیریت شود که با انجام چند راهکار به راحتی می‌توان به این مهم دست یافت. لذا در پست زیر با سه روش از مهمترین روش های مدیریت کنترل آب آشنا می شوید.

کشت گلخانه ای

​

با توجه به وضعیت موجود و بحرانی بودن شرایط منابع آبی کشور و بالا بودن مصرف آب در بخش کشاورزی یکی از بهترین کشت هایی که از سوی کارشناسان کشاورزی برای صرفه جویی در مصرف آب مورد توصیه می شود و دولت نیز از آن حمایت می کند، کشت گلخانه ای است. مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که اگر کشت دو محصول خیار و گوجه فرنگی از فضای باز به داخل گلخانه ها منتقل شود، امکان صرفه جویی 3 میلیارد مترمکعب آب در هر دوره تولید وجود دارد. این موضوع بیانگر اهمیت کشت های گلخانه ای است.
افزایش تولید در سطح نیز از دیگر مزایای کشت گلخانه ای عنوان می شود که به طور مثال اگر در عرصه در یک سطح مشخص 30 تا 35 تن محصول تولید شود با انتقال به فضای گلخانه در همان سطح در دو دوره کشت بیش از 500 تن محصول تولید خواهد شد.
علاوه بر صرفه جویی در مصرف آب و تولید محصول بیشتر، سلامت محصول تولیدی گلخانه ها و اشتغالزایی نیز از دیگر مزایای توسعه کشت گلخانه ای عنوان می شود و این مزایا هر کدام به خودی خود نقش بسزایی در شکوفایی بخش کشاورزی در شرایط بحرانی امروز منابع آبی دارد.

کشت دیم

​

دیم‌کاری یا کشت دیم نوعی کشاورزی مخصوص مناطق خشک است که در آن تنها بارش های آسمانی تامین‌کننده آب مورد نیاز زمین های کشاورزی هستند. این نوع کشت برای صرفه جویی آب یکی از روش های بهینه سازی ومدیریت کنترل آب در کشورعزیزمان ایران است. در ایران حدود 6/12 میلیون هکتار اراضی دیم وجود دارد، که 7 تا 8 میلیون هکتار آن مناسب زراعت دیم است و 4 تا 5 میلیون هکتار باقیمانده یا به دلیل توان تولید کم و یا به دلیل بالا بودن شیب بیش از حد مجاز یعنی حداکثر 15 درصد مناسب برای کشت علوفه دیم مناسب هستند.

 استفاده از آبهای شور

​

از راهکارهای مدیریت آب در مزرعه استفاده از آب شور برای آبیاری محصولات است. هنگام استفاده از آب‌های شور برای آبیاری زمین‌های کشاورزی، باید فاصله‌ی بین آبیاری‌ها را کم کرد تا غلظت املاح موجود در محلول خاک به حدّ بحرانی (از نظر کاهش محصول)نرسد. در زمان بکار بردن آب‌های شور، استفاده از ارقام مقاوم به شوری مانند جو، چغندر قند، خرما، گلرنگ نیز نباید غافل شد در غیر اینصورت و آبیاری ارقام حساس به شوری با آبهای شور خسارات جبران ناپذیری به محصولات کشاورزی وارد خواهد شد.

راه های استفاده از آبهای شور عبارت است از:

الف : استفاده از آب شیرین کن کشاورزی اسمز معکوس

بهترین راه برای به دست آوردن آب  با سختی پایین استفاده از تکنولوژی اسمز معکوس می باشد ولی در مورد کشاورزی حتماً باید صرفه اقتصادی وجود داشته باشد تا اینکه بتوانیم هزینه تجهیزات اولیه آب شیرین کن را تامین کنیم و همچنین از پس هزینه های جاری و مواد مصرفی آب شیرین کن بر بیاییم

لذا فقط زمانی آب‌شیرین‌کن توجیه اقتصادی دارد که محصول، محصول با ارزشی باشد مثل محصولات گلخانه‌ای (مانند توت فرنگی ،گوجه فرنگی ،فلفل ، گل و گیاه های زینی و..)و یا مرکبات با ارزش

در صورتی که محصول بازگشت اقتصادی بالا نداشته باشد استفاده از آب شیرین کن توجیه اقتصادی ندارد در این موارد با توجه به اینکه نمی توانیم از تکنولوژی اسمز معکوس استفاده کنیم ولی باید شوری را مدیریت بکنیم تا تاثیرات منفی شوری کمترین آسیب را به محصولمان برساند.

ب: کشاورزی با آب شور با استفاده از تکنولوژی آب مغناطیسی جهت مدیریت کردن تاثیرات منفی شوری آب

در این روش ما آب را بعد از استخر ذخیره آب از یک میدان مغناطیسی عبور میدهیم که تحت تاثیر این میدان حلالیت آب بالا میرود و تاثیرات خوبی به آب و خاک میرسد که میتواند تاثیرات منفی شوری آب را کاهش دهد.

ضرورت کاربرد آب مغناطیسی واستفاده ازپکیج مغناطیسی :
  1-در مصرف آب آبیاری تا 30 درصد صرفه جویی نمایید.

2- محصولات کشاورزی خود را 10 تا 20 روز زودرس نمایید.

3- در مصرف کود تا 50 درصد صرفه جویی نمایید.

4- آفات کشاورزی را کنترل نموده ومقاومت گیاه را دربرابر بیماریها بیشتر نمائید.

5- خاک کشاورزی خود رااصلاح نمائید.

6- با عبور آبهای لب شور وEC بالا ازمیدان مغناطیسی می توانید ازاین نوع آب برای آبیاری استفاده نمایید.

7- کمیت وکیفیت محصولات خود را افزایش دهید.

کشاورزان عزیزی که هنوز کشت را انجام نداده اند و آب شور هم دارند بهتر است محصولات سازگار با اب شور را انتخاب کنند برای کشت تا بتوانند بهترین نتیجه را اخذ نمایند.

منبع:

https://www.irna.ir/news/83168362/%D9%86%D9%82%D8%B4-%DA%AF%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%83%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D8%A2%D8%A8-%D9%83%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%D9%8A

https://www.irna.ir/news/83305544/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%B4%DB%8C%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%83%D8%B4%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%D9%88-%D9%83%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C

http://www.abyar.org/%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA/363-irrigation-with-salt-water.html